Obispos putrefactos (3)

Op deze vanitas, getiteld Finis Gloriae Mundi, schilderde Juan de Valdés Leal uit Sevilla reeds in de Spaanse gouden eeuw (1672) rottende bisschoppen – compleet met vleesvretende beestjes. De weg van de aardse roem leidt slechts tot het graf. Aan de bovenkant is de hand van Christus te zien die een weegschaal vasthoudt (het laatste oordeel): ni más, ni menos – het evenwicht tussen zonden en deugden. In de linkerschaal staan de dieren voor de zeven hoofdzonden; in de rechterschaal zijn gebedenboeken te zien en voorwerpen die met boetedoening te maken hebben. IHS = Iesus Hominum Salvator, samen met het hart het symbool van de jezuïeten. Buñuel en zijn makkers van de Residencia de Estudiantes waren verzot op dit schilderij. (Klik voor vergroting op de afbeelding.)

Obispos putrefactos (2)

De eerste rottende bisschoppen van Buñuel komen we tegen in L'âge d'or (film is hieronder te zien). In een rotsachtig gebied aan de kust (Cap de Creus, Costa Brava) houdt zich een groep ‘bandieten’ op. Een van hen onwaart tussen de rotsen een viertal bisschoppen, ‘Mallorcanen’ genoemd, die het dies irae prevelen. Hij gaat terug om zijn makkers te waarschuwen, die ten prooi zijn gevallen aan vreemd soort lethargie. In een later shot blijken de bisschoppen skeletten te zijn geworden.
(Klik op plaatjes voor vergroting).

Obispos putrefactos (1)

La voie lactée is Buñuels roadmovie over ketterijen en dogma’s, opgeduikeld uit roomse archieven. In deze scène zijn we getuigen van het opgraven van een lijk (exhumatie) van een bisschop die door zijn opvolger wordt beschuldigd van ketterij. Uit zijn nagelaten geschriften blijkt dat de dode bisschop zich heeft gekeerd tegen het dogma van de drie-eenheid. Het lijk belandt op de brandstapel. Klik op de tekst voor een fragment van het scenario.

Ketters

Deze foto is genomen in de begindagen van de revolutie in Barcelona (zomer 1936). Het beeld ging de wereld rond en werd een bewijs voor de wandaden van de rooien. Kijk nou eens hoe verdorven ze zijn, ze ontheiligen de lichamen van nonnen en monniken en gooien ze op straat! Het tafereel is ook te zien in Reportaje del movimiento revolucionario, een propagandafilm van de CNT. Het duizelingwekkend revolutionaire commentaar maakt duidelijk wat de bedoeling was. De anarchisten wilden juist de gruwelen van de kerk aanschouwelijk maken: de mummies van kloosterlingen die voor de ingang van de kerk tentoongesteld werden vertoonden sporen van martelingen door de inquisitie. Zien jullie nou waar dat kerkvolk toe in staat is!
Reportaje del movimiento revolucionario is te zien op http://www.hastingsfreetv.org/documents/cnt_repotaje.html
Het letterlijke commentaar bij de bewuste scène (na 6, 7 min): "En este convento de las Salesas se han encontrado momias de monjas y frailes martirizados por los mismos religiosos. La vista de estas momias violentadas por la tortura ha provocado la indignación popular. La Iglesia Católica, en éste o en otros aspectos, ha puesto al desnudo su alma podrida, ha revelado en pocas horas el fabuloso mensaje de veinte siglos. Esos cadáveres petrificados en sus féretros constituyen la más terrible diatriba jamás lanzada contra el catolicismo." [In this convent of the Salesian nuns have been found mummies of nuns and monks tortured by their religious brethren. The sight of these tortured mummies has provoked the indignation of the people. The Catholic Church, in this and in other aspects, has bared its rotten soul, revealing in the course of a few hours the message of twenty centuries. These corpses, petrified in their coffins, constitute the harshest accusation ever made against Catholicism.]

L'âge d'or

L’âge d’or (sleutelfilm van Luis Buñuel) werd in juli 1930 voor het eerst vertoond in deze luxueuze zaal, de eerste bioscoop voor geluidsfilms in Parijs, privébezit van de vicomte Charles de Noailles. Buñuel had de film gemaakt in opdracht van deze mecenas, die zijn vrouw wilde verrassen voor haar verjaardag. Na afloop van de film vertrokken de geschoffeerde genodigden in ijzige stilte. De vicomte werd de volgende dag geroyeerd als lid van jockeylub.
Nog groter was het schandaal bij de echte première in Studio 28. Rechtse horden vielen de bioscoop aan en sloopten de in de loge tentoongestelde kunstwerken van Dalí, Tanguy en Max Ernst. Deze foto is de ochtend erna genomen. L'âge d'or werd verboden en pas in 1981 weer in Parijs vertoond.

Favoriete scènes:
Dies irae prevelende bisschoppen (3’),
die later skeletten worden (13’);
vrouw op wc (15’);
man schopt hond (16’);
koe in bed (24’);
woedeuitbarsting tegen blinde (29’);
boerenkar in salon (31’);
vader vermoordt zoon (34’);
man smijt van alles uit het raam (55’).

De telefoon van de dikke man gaat

Volem l'estatut

In de zomer van 1931, na het uitroepen van de Tweede Republiek, stemde Catalonië (net zoals nu) voor een autonomiestatuut. Het was een vreedzame en feestelijke tijd in Spanje: het volk leerde lezen en schrijven, ging naar de film en het theater en de boeren kregen het land dat ze bewerkten.
Verwachtingsvol poseren deze Catalaanse jongelui uit de betere klasse. Ze gaan straks weer verder toeren.

De regering in de gevangenis!

Drie jaar later was de situatie heel anders. Een rechtse regering draaide de hervormingen terug. Toen Catalonië in oktober 1934 de banden met de centrale regering in Madrid verbrak en een Catalaanse staat uitriep, werden president Lluís Companys (in het midden, met zakdoek) en zijn ministers gevangen gezet. Gelaten wachten ze af vanachter de tralies.
Twee jaar later begon de burgeroorlog.

Tú eres muy malo

Louis van Gaal was als trainer van FC Barcelona niet erg geliefd, vooral niet bij de 'señores y señoras de la prensa'. Berucht was deze tirade (klik op kop)

El cóctel de la casa Aznar

In 2004 werd op internet een prijsvraag georganiseerd onder de titel 'Aznar en 30 segundos'. Dit filmpje was de publieksfavoriet: een man komt een cocktailbar binnen en vraagt om een biertje. De ober (Aznar, met karakteristieke dictie) adviseert hem echter 'el cóctel de la casa'. De ingrediënten van de cocktail zijn verwijzingen naar het beleid van de laatste regering van Aznar.

Franco, el caudillo ventrílocuo

Franco, de buikspreker, met vrouw en kind. Best een aardige meneer als je 'm zo ziet.

Españoles... Franco ha muerto

Humor om te lachen uit Spanje. Sergi Mas (een Catalaanse grappenmaker) is Arias Navarro die de dood van Franco wereldkundig maakt. Klik op kop voor orgineel.

El 23-F

Alweer 25 jaar geleden:
de staatsgreep van 23 februari 1981.
Klik op kop voor radiocommentaar.